Bệnh thận mạn tính hay còn gọi là thận yếu là một trong những “sát thủ âm thầm” gây tổn thương lâu dài đến sức khỏe người bệnh. Theo các chuyên gia y tế, một số nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh thận và cần được theo dõi chức năng thận định kỳ. Vậy ai là đối tượng dễ bị thận yếu và làm sao để nhận biết sớm?
Thận yếu: Căn bệnh âm thầm nhưng nguy hiểm
Theo thông tin từ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, thận yếu là tình trạng thận không còn hoạt động hiệu quả trong việc lọc máu và đào thải chất độc. Nếu không được phát hiện và kiểm soát sớm, bệnh có thể tiến triển thành suy thận, buộc người bệnh phải lọc máu định kỳ hoặc ghép thận.
Đáng chú ý, thận yếu thường không biểu hiện rõ trong giai đoạn đầu. Nhiều người chỉ phát hiện khi bệnh đã ở mức độ nghiêm trọng hoặc đã có biến chứng.
Những nhóm đối tượng dễ bị thận yếu nhất hiện nay
| Nhóm đối tượng | Nguy cơ liên quan |
|---|---|
| Người trên 60 tuổi | Tuổi tác làm suy giảm chức năng thận tự nhiên |
| Người mắc tiểu đường | Lượng đường cao trong máu làm hư mạch máu thận |
| Người cao huyết áp | Áp lực máu lớn phá hủy các đơn vị lọc cầu thận |
| Người mắc bệnh tim mạch | Giảm lưu lượng máu đến thận |
| Người lạm dụng thuốc giảm đau | Thuốc NSAID gây tổn thương nhu mô thận |
| Người béo phì, hút thuốc | Tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và giảm lọc thận |
Theo BS.CKII Nguyễn Hữu Hạt, người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc giảm đau kéo dài, kể cả các loại không kê đơn như ibuprofen hay naproxen. Những thuốc này thuộc nhóm NSAID và có thể gây tổn thương cấu trúc thận nếu dùng thường xuyên.
Dấu hiệu nhận biết sớm thận không khỏe
BSCKI Nguyễn Thị Thúy chia sẻ trên Báo Sức khỏe & Đời sống rằng bệnh thận mạn tính thường khó phát hiện vì các triệu chứng dễ bị nhầm với mệt mỏi thông thường. Tuy nhiên, nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ nêu trên và gặp một trong các biểu hiện sau, hãy nhanh chóng đi khám:
- Đi tiểu đêm nhiều lần, nước tiểu có bọt hoặc có máu
- Mệt mỏi, mất tập trung, chóng mặt, dấu hiệu của thiếu máu do thận suy
- Phù tay, chân hoặc quanh mắt, do thận giữ muối và nước
- Ngứa dai dẳng, phát ban không rõ nguyên nhân
- Đau âm ỉ vùng hông hoặc thắt lưng
- Hơi thở có mùi khai, thở nông hoặc khó thở
Tại sao cần kiểm tra thận định kỳ nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ?
Các chuyên gia y tế khuyến nghị những người thuộc nhóm nguy cơ nên kiểm tra chức năng thận ít nhất 1–2 lần/năm. Các xét nghiệm thường dùng bao gồm:
- Xét nghiệm creatinin huyết thanh: đánh giá chỉ số GFR – mức lọc cầu thận
- Xét nghiệm nước tiểu: phát hiện đạm niệu, hồng cầu niệu hoặc bạch cầu niệu
- Siêu âm thận: đánh giá kích thước, cấu trúc và sự hiện diện của u, sỏi, viêm
Phát hiện sớm tổn thương thận không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn phòng tránh các biến chứng nguy hiểm như: thiếu máu mạn, cao huyết áp khó kiểm soát, loãng xương và tăng nguy cơ tử vong do tim mạch.
Biện pháp phòng ngừa hiệu quả cho nhóm nguy cơ cao
- Uống đủ nước, hạn chế đồ uống có đường hoặc chứa cafein
- Ăn nhạt, giảm muối, tránh ăn mặn khiến thận phải làm việc quá mức
- Kiểm soát huyết áp và đường huyết theo hướng dẫn bác sĩ
- Hạn chế sử dụng thuốc giảm đau không cần thiết
- Tập thể dục đều đặn, duy trì cân nặng hợp lý
- Không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia
Kết luận
Thận yếu không còn là bệnh hiếm gặp và có thể xảy ra với bất kỳ ai, đặc biệt là nhóm người cao tuổi và có bệnh nền. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường và kiểm tra định kỳ là cách tốt nhất để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm. Hãy chủ động theo dõi sức khỏe thận và tìm hiểu thêm các kiến thức cập nhật qua chuyên trang Sức khỏe VTC News.
